ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ
Με τον Δημήτρη Μαρούλη
27/03/1997
Στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας του βρίσκεται το Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο θεσμοθετείται η διαφάνεια στην παραγωγή και τη διάθεση της κρατικής διαφήμισης, δήλωσε στη Βουλή ο υπουργός Τύπου Δημήτρης Ρέππας, κατά τη διάρκεια της συζήτησης επί της πρότασης νόμου της ΝΔ για τα Ραδιοτηλεοπτικά Μέσα. Η συζήτηση περιείχε αποκαλύψεις, σύμφωνα με τις οποίες στην Ελλάδα του 1997 λειτουργούν παράνομα πάνω από 140 τηλεοπτικοί σταθμοί και περισσότεροι από 1.700 ραδιοφωνικοί σταθμοί.
Στη συζήτηση, οι εκπρόσωποι των κομμάτων έφεραν στο φως της δημοσιότητας αρκετά αποκαλυπτικά στοιχεία, όπως το γεγονός ότι από το 1989 έως το 1997, το σύνολο της διαφημιστικής δαπάνης έφθασε το 1,5 τρις δραχμές, ποσό στο οποίο περιλαμβάνονται και κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Το πολιτικό μας σύστημα βρίσκεται σε μια παρατεταμένη παρακμιακή τροχιά, μια θεσμική παρακμή. Επίσης Θα μπορούσε κανείς να πει ότι παρουσιάζει έντονα τα συμπτώματα της σήψης, ίσως και διαφθοράς. Γι’ αυτό χρειάζεται επαναπροσδιορισμό από μηδενική βάση. Το ερώτημα το οποίο τίθεται σε όλους μας, είναι αν ο πολιτικός κόσμος της χώρας, τα κόμματα και οι βουλευτές, θα ασκήσουν επιτέλους την εξουσία που μας έχει δώσει ο συνταγματικός νομοθέτης, αν θα πάρουμε δηλαδή τη νομοθετική πρωτοβουλία στα χέρια μας ή θα συνεχίσουμε να δίνουμε τη μάχη μόνο για την τιμή των όπλων. Θα δώσουμε τη μάχη με τα μεγάλα συμφέροντα ή θα μείνουμε συμβιβασμένοι και φοβισμένοι στο περιθώριο;», αναρωτήθηκε στο ξεκίνημα της ομιλίας του ο βουλευτής της ΝΔ Μανώλης Κεφαλογιάννης και συνέχισε: «Ποια είναι η κατάσταση στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης σήμερα; Είναι το ίδιο χαοτική, όπως ακριβώς ήταν και πριν την ψήφιση του νομοσχεδίου για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης το καλοκαίρι του 1995. Τι πέτυχε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με το νομοσχέδιο που κατέθεσε για τα ΜΜΕ τον Αύγουστο του 1995; Επανανομοθέτησε τα ήδη νομοθετημένα και νομιμοποίησε τη βαθιά νοσούσα κατάσταση στο χώρο των ΜΜΕ (…) Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το πρόβλημα δεν επιλύεται, παρά μόνο αν στο νόμο περιλαμβάνονται τρεις βασικές ρυθμίσεις. Ρύθμιση πρώτη: Ανεξάρτητη διοικητική αρχή, που θα ελέγχει τη λειτουργία των Μέσα Μαζικής Ενημέρωση.
Θέμα δεύτερο: Πραγματική ονομαστικοποίηση των μετοχών των ανωνύμων εταιριών, που έχουν συμμετέχουν σε κρατικές προμήθειες και δημόσια έργα.
Θέμα τρίτο: Λειτουργία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου».
Καταλήγοντας, δε, ο κ. Κεφαλογιάννης, εισηγητής της πρότασης εκ μέρους της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τόνισε: «Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα να πω ότι οι ραδιοτηλεοπτικές συχνότητες είναι κοινωνικό αγαθό και θα πρέπει κανείς να τις προστατεύει όπως προστατεύει τη λαϊκή κληρονομιά, τον εθνικό πλούτο και το περιβάλλον, αν θέλουμε πραγματικά να απαλλάξουμε το πολιτικό σύστημα της χώρας μας από τις δουλείες στις οποίες βρίσκεται. Ας είναι δε η σημερινή πρόταση νόμου της Νέας Δημοκρατίας το ξεκίνημα, η αφορμή ενός γόνιμου διαλόγου, ο οποίος πρέπει να γίνει ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα για να βρούμε μία διακομματική συνεννόηση σ’ αυτό το θέμα. Αλλιώς, πολύ φοβάμαι, κύριοι συνάδελφοι, ότι η κοινωνία μας θα θυμίζει τη γελοιογραφία του Αγγλοούγγρου ευθυμογράφου Μικές, ο οποίος λέει: “Δώστε μου όλους τους ραδιοφωνικούς σταθμούς του κόσμου και εκατό καλούς προπαγανδιστές να σας κάνω τους Ελβετούς κομμουνιστές και τους κατοίκους της Ονδούρας να βάφουν τα μαλλιά τους κόκκινα”».
Από την πλευρά του, ο υπουργός Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης Δημήτρης Ρέππας, υποστήριξε, απευθυνόμενος στον κ. Κεφαλογιάννη: «Πρέπει να εξασφαλίσουμε μία διάρκεια και μία ηρεμία στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο, προχωρώντας σε σαφείς κανόνες δικαίου, οι οποίοι θα έχουν μία προοπτική. Πρέπει να επιδείξουμε την ανάλογη ευθύνη, ψυχραιμία, σοβαρότητα και προνοητικότητα. Δε θα δεχθώ αυτόν το μοιρολατρικό τρόπο με τον οποίο και ο κ. Κεφαλογιάννης σήμερα προσέγγισε τις συνέπειες, οι οποίες παράγονται από τη λειτουργία των ηλεκτρονικών Μέσων Ενημέρωσης. Γιατί βεβαίως υπάρχουν τα προγράμματα, τα οποία έχω ονομάσει σε άλλη περίπτωση, ως ”σκουπιδόπιτα” που προσφέρεται στο τηλεοπτικό κοινό, αλλά δε νομίζω ότι η διαπαιδαγώγηση των νέων πολιτών της χώρας μας, κύριε συνάδελφε, είναι αγωγή στη Δημοκρατία, όταν από τα δικά μας χείλη ακούγονται φράσεις σαν αυτές που είπατε εσείς, περί πολιτικής σήψης, περί παρακμής, περί ηθικής αποδιάρθρωσης των πάντων σ’ αυτήν την κοινωνία. Δεν είναι σωστό αυτό το μήνυμα που δίνουμε. Πρέπει να επιβεβαιώνουμε κάθε φορά τη βούλησή μας να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που δημιουργούνται και ως εγγυητές, να αναλάβουμε τις ευθύνες μας, για να λύσουμε τα προβλήματα αυτά».
Συνεχίζοντας την τοποθέτησή του επί της πρότασης νόμου της ΝΔ για τα Ραδιοτηλεοπτικά Μέσα, ο κ. Ρέππας, επισήμανε: «Αυτό το οποίο πρέπει να πούμε είναι ότι έχουμε κι εμείς ευθύνη. Ασφαλώς, στις λίγες ίντσες της τηλεοπτικής οθόνης, πόση δημοκρατία να χωρέσει; Δεν είμαστε, όμως, άμοιροι της ευθύνης. Εμείς οι ίδιοι δεν προσαρμόζουμε το λόγο μας, την ατάκα μας, ώστε να χωρέσει στον ταχύ σφυγμό του τηλεοπτικού μέσου; Εμείς οι ίδιοι δεν κατακλύζουμε τις πόρτες και τα παράθυρα των τηλεοπτικών μέσων; “Πάντων χρημάτων μέτρον, άνθρωπος”, έλεγαν κάποιοι κάποτε. Εμείς είμαστε το έμψυχο δυναμικό, που πρέπει να εγγυηθούμε μια ισόρροπη σχέση μεταξύ των Μέσων Ενημέρωσης και της πολιτικής εξουσίας. Και εν πάση περιπτώσει και οι πολίτες οι οποίοι πρέπει να αποτελέσουν μια εστία αντίστασης σ’ αυτό το πολιτισμικό AIDS, ας το ονομάσω έτσι, πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες, να προσφεύγουν στα δικαστήρια, να προσφεύγουν στο Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Όποιοι το έχουν επιχειρήσει, έχουν εξασφαλίσει θετικότατες αποφάσεις. Η ΝΔ επί 3,5 χρόνια έμεινε απαθής, παραδίδοντας σ΄ εμάς δουλείες ή δεσμεύσεις, ένα καθεστώς το οποίο ήταν περίπου διαμορφωμένο, ώστε να το ρυθμίσουμε κάτω από τους περιορισμούς οι οποίοι εκ των πραγμάτων είχαν εκδηλωθεί. Η Νέα Δημοκρατία, άφησε τα μέσα να λειτουργούν χωρίς να πληρώνουν για τη χρήση των συχνοτήτων. Γιατί η παραχώρηση αδειών -παραχωρήθηκαν τότε άδειες- προέβλεπε ότι οι άδειες αυτές είναι ισχυρές εφόσον ακολουθηθούν από τη σύναψη σύμβασης παραχώρησης, συμβάσεις που όσα χρόνια κυβερνήσατε, δεν υπεγράφησαν ποτέ. Πρέπει να φανεί ότι η πολιτική ως λειτουργία και οι πολιτικοί ως παράγοντες της δημόσιας ζωής, έχουμε τη μέγιστη αυτονομία απέναντι στα Μέσα. Αυτό πρέπει να αποδεικνύουμε κάθε μέρα: Την αυτονομία μας. Να μην ετεροπροσδιοριζόμαστε από τα Μέσα. Καλό είναι, ξεπερνώντας βερμπαλισμούς και δημαγωγικές ρητορείες με ψυχραιμία, με ευθύνη και σοβαρότητα να σταθούμε απέναντι σ’ ένα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όλες οι χώρες στον κόσμο, ώστε να δώσουμε τις καλύτερες λύσεις. Γιατί αυτό το οποίο απουσιάζει δεν είναι οι ρητορείες και τα μεγάλα λόγια, αλλά οι πράξεις, οι μικρές έστω, αλλά πολύ χρήσιμες πράξεις».
«Η κατάσταση στοιν χώρο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης έχει -κατά τη γνώμη μας- σχέση με την προσπάθεια που γίνεται για τον έλεγχο στη διαμόρφωση της συνείδησης των εργαζομένων, για τη χειραγώγησή τους με στόχο τη διατήρηση του σημερινού συστήματος, του συστήματος της κυριαρχίας και της ασυδοσίας των μονοπωλίων και των πολυεθνικών. Έτσι, δε μας ξεφεύγει από την παρατήρηση η συστηματική διαστρέβλωση των γεγονότων που γίνεται μέσα από ορισμένα μεγάλα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ώστε τελικά η πραγματικότητα να προβάλλεται εντελώς αντεστραμμένη», ισχυρίστηκε, μεταξύ άλλων, ο βουλευτής του ΚΚΕ Αχιλλέας Κανταρτζής, ο οποίος υπογράμμισε τις ευθύνες των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ για την απαράδεκτη κατάσταση που παρουσιάζουν τα ιδιωτικά ραδιοτηλεοπτικά μέσα, σημειώνοντας, παράλληλα, ότι «παρά τις όποιες σωστές επισημάνσεις γίνονται στην πρόταση νόμου για την κατάσταση που υπάρχει, εντούτοις, δεν θίγεται η κύρια και βασική αιτία που δημιουργεί και τρέφει το φαινόμενο». Αναφερόμενος σ’ αυτή την αιτία, δήλωσε πως «εντοπίζεται στην πολιτική που ακολούθησαν στο θέμα οι κυβερνήσεις του δικομματισμού», θυμίζοντας πως ΠΑΣΟΚ και ΝΔ ψήφισαν το νόμο 2328/1995 -που είναι γνωστός ως νόμος του Ευάγγελου Βενιζέλου- ο οποίος «στην πραγματικότητα, όχι μόνο τάξη δεν έβαζε, αλλά έβαζε και πλάτες στους ιδιοκτήτες των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και τους εξασφάλιζε ακόμα μεγαλύτερα προνόμια».